در این مقاله به مزایای مکمل های کلاژن ساز می پردازیم. کلاژن فراوانترین پروتئین در بدن شما است. کلاژن مهمترین جزء بافتهای همبندی
است که چندین بخش بدن ازجمله تاندونها، رباطها، پوست و ماهیچهها تشکیل میدهد. کلاژن عملکردهای مهمی مانند ساخت پوست و ایجاد و تحکیم استخوانهارا دارد.
در سالهای اخیر، مکملهای کلاژن محبوبیت زیادی پیداکردهاند. بیشتر آنها هیدرولیز شده هستند، این به این معنی است که کلاژن شکسته شده است؛ این کار
جذب آن را آسانتر میکند. همچنین غذاهای متعددی مانند پوست خوک و آبگوشت استخوان وجود دارد که میتوانید برای افزایش میزان جذب کلاژن مصرف کنید.
مصرف کلاژن ممکن است مزایای سلامتی زیادی، از تسکین درد مفاصل گرفته تا بهبود سلامت پوست داشته باشد. در این مقاله شش مزیت سلامتی با تأییدشده
علمی از مصرف کلاژن موردبحث قرار خواهد گرفت.
کلاژن یکی از اجزای اصلی پوست شماست.
این ماده در استحکام پوست نقش دارد، بهعلاوه ممکن است از خاصیت ارتجاعی و هیدراتاسیون نیز برخوردار باشد. با افزایش سن، بدن کلاژن کمتری تولید
میکند که خشکی پوست و ایجاد چینوچروک را در پی دارد. بااینحال، مطالعات متعددی نشان دادهاند که پپتیدهای کلاژن یا مکملهای حاوی کلاژن ممکن است
با کاهش چینوچروک و خشکی به کند شدن پیری پوست کمک کنند.
در یک مطالعه، خانمهایی که مکمل حاوی 2.5-5 گرم کلاژن را به مدت هشت هفته مصرف کرده بودند، خشکی پوست کمتری داشتند و نسبت به افرادی که مکمل مصرف نکردند افزایش قابلتوجهی در خاصیت ارتجاعی پوست تجربه کردند. مطالعه دیگری نشان داد زنانی که روزانه یک نوشیدنی حاوی مکمل کلاژن را به مدت 12 هفته مصرف کردند، نسبت به گروه کنترل افزایش هیدراتاسیون پوست و کاهش چشمگیری در عمق چینوچروک را تجربه کردهاند.
اثرات کاهشدهنده چینوچروک حاصل از مکملهای کلاژن ساز بهخودیخود به توانایی آنها در تحریک بدن برای تولید کلاژن نسبت دادهشده است. علاوه بر این، مصرف مکملهای کلاژن ممکن است منجر به تولید پروتئینهای دیگری ازجمله الاستین و فیبریلین شود که به ساختار پوست شما کمک میکنند. همچنین ادعاهای نقلشده بسیاری مبنی بر اینکه مکملهای کلاژن برای جلوگیری از آکنه و سایر بیماریهای پوستی مفید هستند، وجود دارد اما اینها فاقد شواهد علمی هستند.
کلاژن به حفظ یکپارچگی غضروف که همان بافت شبه الاستیکی محافظتکننده از مفاصل است، کمک میکند. با افزایش سن میزان کلاژن در بدن کاهش مییابد و
خطر ابتلا به اختلالات دژنراتیو مفصل مانند استئوآرتریت زیاد میشود. برخی مطالعات نشان دادهاند مصرف مکملهای کلاژن ممکن است به بهبود علائم
استئوآرتریت و کاهش درد کلی مفاصل کمک کند.
در یک مطالعه، 73 ورزشکار که به مدت 24 هفته، روزانه 10 گرم کلاژن مصرف کرده بودند، در مقایسه با گروهی که آن را مصرف نکرده بودند، هنگام راه رفتن و استراحت، کاهش قابلتوجهی در درد مفاصل نشان دادند. در مطالعه دیگری، بزرگسالانی به مدت 70 روز، روزانه دو
گرم کلاژن مصرف کردند. افرادی که کلاژن مصرف کرده بودند کاهش قابلتوجهی در درد مفاصل داشتند و در مقایسه با افرادی که آن را مصرف نکردند بهتر قادر به
انجام فعالیتهای بدنی بودند.
محققان نظریهای را مطرح کردهاند که بر اساس آن کلاژن اضافی ممکن است در غضروف تجمع یابد و بافتها را برای ساخت کلاژن تحریک کند. آنها ابراز
کردهاند که این امر ممکن است منجر به کاهش التهاب، پشتیبانی بهتر از مفاصل و کاهش درد شود. اگر میخواهید از مکمل کلاژن به دلیل داشتن تأثیرات
تسکیندهنده درد استفاده کنید، مطالعات نشان میدهد که باید با دوز 8-12 گرم بهطور روزانه شروع کنید.
استخوانها عمدتاً از کلاژن ساختهشدهاند که به آنها ساختار میدهد و در حفظ استحکام آنها کمک میکند. همانطور که با افزایش سن کلاژن در بدن
روبهزوال میگذارد، توده استخوانی نیز کاهش مییابد. این وضعیت ممکن است شرایطی مانند پوکی استخوان را در پی داشته باشد که با تراکم استخوانی اندک
مشخص میشود و با خطر بیشتر شکستگی استخوان در ارتباط است.
مطالعات نشان دادهاند که مصرف مکملهای کلاژن ممکن است اثرات خاصی در بدن داشته باشد که به جلوگیری از تخریب استخوان منجر شونده به پوکی استخوان کمک میکند. در یک مطالعه، زنان برای مدت 12 ماه بهطور روزانه یا مکمل کلسیم همراه با 5 گرم کلاژن و یا مکمل کلسیم و بدون کلاژن مصرف کردند. در پایان مطالعه، میزان پروتئینهای تجزیهکننده استخوان درون زنان مصرفکننده مکمل کلسیم و کلاژن، به میزان قابلتوجهی پایینتر از افرادی که تنها کلسیم دریافت کرده بودند، بود.
در مطالعه دیگری نتایج مشابهی در 66 زن که برای مدت 12 ماه روزانه 5 گرم کلاژن مصرف میکردند، مشاهده شد. زنان مصرفکننده کلاژن در مقایسه با زنانی که کلاژن مصرف نمیکردند، در تراکم مواد معدنی استخوان (BMD) تا 7درصد افزایش داشتند. BMD اندازهگیری میزان مواد معدنی مانند کلسیم در استخوانها است. BMD کم بااستخوانهای ضعیف و ظهور پوکی استخوان همراه است.
این نتایج امیدوار بخش است، اما پیش از تأیید نقش مکملهای کلاژن ساز در سلامت استخوان، مطالعات انسانی بیشتری لازم است.
بین 1-10٪ از بافت عضلانی از کلاژن تشکیلشده است. این پروتئین برای تقویت ماهیچهها و عملکرد مناسب آنها لازم است. مطالعات نشان میدهد که مکملهای کلاژن به تقویت توده عضلانی در مبتلایان به سارکوپنی (پدیده کاهش توده عضلانی که با افزایش سن روی میدهد) کمک میکند. در یک مطالعه، 27 مرد نحیف و لاغر همزمان با شرکت در یک برنامه ورزشی، برای مدت 12 هفته روزانه 15 گرم کلاژن مصرف کردند. در مقایسه با مردانی که ورزش میکردند اما کلاژن
نمیگرفتند، آنها توده عضلانی قابلتوجه و قدرت بیشتری کسب کردند.
محققان عنوان کردهاند مصرف کلاژن ممکن است سنتز پروتئینهای عضلانی مانند کراتین را تقویت کند و همچنین میتواند در تحریک رشد عضلات پس از نقش داشته باشد. تحقیقات بیشتری برای بررسی پتانسیل کلاژن برای تقویت توده عضلانی ضروری است.
محققان نظریهای مبنی بر اینکه مصرف مکملهای کلاژن ساز ممکن است در کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی کمککننده باشد، مطرح کردهاند. کلاژن در ساختار عروق، یعنی رگهای خونی که خون را از قلب به سایر بخشهای بدن منتقل میکنند، مشارکت دارد. بدون داشتن کلاژن کافی، شریانها ممکن است ضعیف و شکننده شوند.
این مسئله ممکن است آترواسکلروز را در پی داشته باشد، بیماریای که با باریک شدن شریانها مشخص میشود. آترواسکلروز این پتانسیل را دارد که منجر به حمله قلبی و سکته مغزی شود. در یک مطالعه، 31 بزرگسال سالم برای مدت شش ماه روزانه 16 گرم کلاژن مصرف کردند. در پایان آنها نسبت به زمان پیش از شروع مصرف مکمل، کاهش قابلتوجهی در میزان تصلب شریان را تجربه کرده بودند.
علاوه بر این، آنها سطح کلسترول HDL «خوب» خود را بهطور متوسط 6٪ افزایش دادند. HDL یک عامل مهم درخطر ابتلا به بیماریهای قلبی ازجمله آترواسکلروز است. بااینوجود، مطالعات بیشتری در مورد نقش مکملهای کلاژن در سلامت قلب موردنیاز است.
مکملهای کلاژن ممکن است مزایای سلامتی دیگری داشته باشند، اما این موارد بهطور گسترده موردمطالعه قرار نگرفته است.
مو و ناخن: مصرف کلاژن ممکن است با جلوگیری از شکنندگی، استحکام ناخنهای شمارا افزایش دهد. علاوه بر این، ممکن است موها و ناخنهای شمارا برای رشد بیشتر تحریک کند.
سلامت روده: اگرچه هیچ مدرک علمی برای حمایت از این ادعا وجود ندارد، اما برخی از پزشکان استفاده از مکملهای کلاژن را برای درمان نفوذپذیری روده یا سندرم نشت روده توصیه میکنند.
سلامت مغز: هیچ مطالعهای نقش مکملهای کلاژن در سلامت مغز را بررسی نکرده است. بااینحال، برخی افراد ادعا میکنند مکملهای کلاژن روحیه
را بهبود میبخشند و علائم اضطراب را کاهش میدهند.
کاهش وزن: برخی معتقدند که مصرف مکملهای کلاژن ممکن است باعث کاهش وزن و سوختوساز سریعتر شود. هیچ مطالعهای برای حمایت از این ادعاها صورت نگرفته است. اگرچه این تأثیرات بالقوه امیدوارکننده هستند، اما پیش از نتیجهگیریهای رسمی انجام تحقیقات لازم است.
کلاژن در بافتهای همبند حیوانات یافت میشود؛ بنابراین، غذاهایی مانند پوست مرغ، پوست خوک، گوشت گاو و ماهی منبع کلاژن هستند. غذاهای محتوی
ژلاتین، مانند آبگوشت استخوان نیز تأمینکننده کلاژن هستند. ژلاتین مادهای پروتئینی است که پس از پخته شدن کلاژن از آن حاصل میشود.
تحقیقات بیشتریبرای تعیین اینکه آیا مصرف غذاهای سرشار از کلاژن واقعاً به افزایش کلاژن در بدن کمک میکند، لازم است. هیچ مطالعه انسانی در مورد اینکه آیا غذاهای غنی از کلاژن فواید مشابه مکملها دارند یا خیر، وجود ندارد. کلاژن موجود در مواد غذایی توسط آنزیمهای گوارشی به اسیدهای آمینه و پپتیدهای مجزا تجزیه میشود.کلاژن موجود در مکملها قبلاً شکسته یا هیدرولیز شده است، به همین دلیل تصور میشود که از کلاژن موجود در مواد خوراکی بهطور کارآمدتری جذب میشود.